Portal Promocji Eksportu

 

Źródło: PAP/EPA

 

Informacje podstawowe

• ang. (the) Republic of Mauritius
• Stolica: Port Louis
• Powierzchnia: 1 tys. 865 km kw.
• Liczba ludności: 1,2 mln
• Gęstość zaludnienia: 626 osób na km kw.
• Waluta: rupia Mauritiusa (MUR) = 100 cent

 

Republika Mauritiusu leży w zachodniej części Oceanu Indyjskiego, ok. 900 km na wschód od Madagaskaru. Pozostałe wyspy należące do archipelagu: Rodrigues (w odległości 563 km na wschód od Mauritiusa), Cargados Carajos (402 km na północ), Wyspy Agalega (933 km na północ), Reunion (174 km na południowy zachód).

 

Kraj zajmuje 1865 km kw., a jego stolicą jest Port Louis, w którym mieszka 140 tys. 430 ludzi. To port nad Oceanem Indyjskim i jednocześnie największe miasto kraju. Inne większe miasta to: Beau Bassin-Rose Hill, Vacoas-Phoenix, Curepipe, Quatre Bornes.

 

Obowiązująca na Mauritiusie walutą jest rupia (MUR), która dzieli się na 100 centów. Monety mają nominał od 1 do 50 centów oraz 1 i 5 rupii, banknoty 10 do 2000 rupii.

 

 

Mauritius jest bardzo zróżnicowanym krajem pod względem etnicznym. Mieszkają tu Hindusi, Chińczycy, Afrykanie oraz Europejczycy.

 

Warunki życia

 

Dostęp do czystej wody w proc. w latach 1990 i 2011 w Afryce

Źródło: www.fao.org/economic/ess/ess-fs/ess-fadata/en/.

 

 

Dostęp do urządzeń sanitarnych w proc. w latach 1990 i 2011 w Afryce

Źródło: www.fao.org/economic/ess/ess-fs/ess-fadata/en/.

 

Średnia liczba lat nauki w 2011 roku w Afryce

Źródło: UNDP Human development report 2011, New York Oxford University Press 2011.

 

Procent osób niedożywionych w Afryce w latach 1990-92 i 2011-2013

Źródło: www.fao.org/economic/ess/ess-fs/ess-fadata/en/.

 

Wskaźniki rozwoju społecznego (HDI) na świecie i w Afryce w 2011 roku

*według siły nabywczej w 2005.

Źródło: UNDP Human development report 2011, New York Oxford University Press 2011.

 

Religia

Większość stanowią wyznawcy hindi (52 proc.). Sporą grupą są chrześcijanie (30 proc.), a pozostali to m.in. muzułmanie (17 proc.).

 

Język

Językiem urzędowym jest angielski. Ponadto, powszechnie używany jest francuski i kreolski. W użyciu są również języki azjatyckie.

 

Ustrój i władza

W Republice Mauritiusu głową państwa jest prezydent wybierany przez parlament na pięcioletnią kadencję.

 

Władza wykonawcza należy do powoływanego przez prezydenta rządu, na czele którego stoi premier odpowiedzialny przed parlamentem.

 

Parlament Mauritiusa, wyspiarskiego państwa w południowo-zachodniej części Oceanu Indyjskiego (1,3 mln ludności) po raz pierwszy w dziejach wybrał w 2015 roku na prezydenta kobietę, 56-letnią specjalistkę w dziedzinie bioróżnorodności, dr Ameenah Gurib-Fakim.

 

Władzę ustawodawcza sprawuje Zgromadzenie Ustawodawcze, składające się z 70 posłów. Ich kadencja trwa pięć lat. Osiem miejsc obsadzanych jest przez komisję wyborczą reprezentantami mniejszościowych grup etnicznych, zwłaszcza tych, które nie weszły do parlamentu w drodze normalnych wyborów. Od 2001 r. statusem autonomicznym cieszy się zamieszkała przez katolicką ludność kreolską wyspa Rodrigues (18-osobowe zgromadzenie regionalne).

 

Ordynacja wyborcza oparta jest na systemie większościowym. Okręgi wyborcze są trójmandatowe, z wyjątkiem jednego okręgu dwumandatowego. Wyborca może zaznaczyć na karcie do głosowania maksymalnie tylu kandydatów, ile mandatów jest do obsadzenia w danym okręgu. W taki sposób wyłania się 62 parlamentarzystów. Następnie, po zsumowaniu wyników ze wszystkich okręgów, tworzy się ranking kandydatów, którzy nie zostali wybrani. Ośmiu z nich o największej liczbie uzyskanych głosów otrzymuje mandaty (zasada tzw. szczęśliwych przegranych).

 

Ranking Ibrahim Index of African Governance sklasyfikował Mauritius na 1. miejscu w Afryce pod względem dobrego rządzenia. Według Democratic Index sporządzonego przez Economic Intelligence Unit, który ocenia stan demokracji w 167 krajach świata, Mauritius znalazł się na 24. miejscu na świecie i jest uznawany za jedyny afrykański kraj, w którym panuje pełna demokracja.

 

Za sprawy gospodarcze odpowiada Ministerstwo Przemysłu, Handlu i Ochrony Konsumenta. W jego ramach działa departament ds. handlu, który zajmuje się m.in. kwestiami importu i eksportu, kontroli i ustalania cen. Głównym zadaniem ministerstwa jest koordynowanie wymiany handlowej i usługowej na poziomie krajowym i zagranicznym. Kwestie gospodarcze należą również częściowo do pozostałych ministerstw: Ministerstwa Przemysłu Rolnego i Bezpieczeństwa Żywnościowego, Ministerstwa Rybołówstwa, Ministerstwa Energii i Użyteczności Publicznej, Ministerstwa ds. biznesu, przedsiębiorstw i spółdzielczości, Ministerstwa Turystyki, Rekreacji i Komunikacji Zewnętrznej.

 

Współpracę gospodarczą i handel wspieraja też inne instytucje: Enterprise Mauritius, Board of Investment oraz Mauritius Chamber of Commerce and Industry (MCCI).

 

Administracja

Mauritius podzielono na dziewięć dystryktów, dwie depedencje oraz jeden region autonomiczny.

 

Różnice kulturowe

Niechęć Afryki do homoseksualizmu wynika z jej patriarchalnego konserwatyzmu, przywiązania do tradycji i pobożności, ale obserwowany w ostatnich latach wzrost homofobii wiąże się też z polityką. Od zwycięstwa w zimnej wojnie i upadku komunizmu na początku lat 90. rządzony przez liberałów Zachód przekonywał Afrykę do liberalnych porządków i praw. Zachęcał do demokracji i praw człowieka, uzależniał od tego swoją gospodarczą pomoc.

 

Z ponad 50 państw Afryki w prawie 40 homoseksualizm uważany jest za przestępstwo. W Sudanie, Mauretanii czy Somalii grozi za niego kara śmierci. W pozostałych krajach karze się go więzieniem – kilkoma miesiącami w Burundi, trzema latami w Tunezji czy Maroku, pięcioma w Kamerunie i Senegalu, czternastoma w Nigerii, Ugandzie, Kenii czy Malawi. Te ostatnie są byłymi brytyjskimi koloniami, a kary za homoseksualizm, jako sprzeczny z naturą ludzką, wprowadzili tam jeszcze Brytyjczycy.

 

Jedynym na Czarnym Lądzie krajem, w którym związki homoseksualne zrównano z heteroseksualnymi w konstytucji i gdzie zezwolono na homoseksualne małżeństwa, jest Republika Południowej Afryki, która po upadku apartheidu w 1994 r., wzorując się na Zachodzie, wprowadziła u siebie najbardziej liberalne przepisy na całym kontynencie. Ale nawet w liberalnej RPA homoseksualiści są piętnowani przez społeczeństwo, lesbijki są poddawane „korekcyjnym gwałtom”.

 

Polityczni przywódcy, którzy jednomyślnie potępiają homoseksualizm, a widząc aplauz rodaków, sięgają po homofobię jako oręż w walce o władzę. Prezydent Zimbabwe Robert Mugabe od lat wyklina homoseksualistów jako „wybryk natury i obrazę godności ludzkiej”, „gorszych niż świnie i psy”.

 

Wrogość do homoseksualizmu jest jedną z niewielu spraw, które łączą zwaśnionych chrześcijan i muzułmanów w Nigerii. Imamowie w Senegalu zakazują grzebać homoseksualistów na cmentarzach, a kapłani np. w Malawi wyklinają ich jako sługi szatana, owoc zachodniej dekadencji i upadku.

 

Kryzys gospodarczy i wojny w Afganistanie i Iranie, które na początku XXI wieku podkopały potęgę Zachodu, sprawiły, że afrykańscy przywódcy przestali bezkrytycznie przyjmować zalecane przez Zachód mody, a jako pierwsze odrzucili przyjęte na Zachodzie zrównanie heteroseksualizmu z homoseksualizmem. „Zachód mówi, że to prawa człowieka, a według nas to występek i zło” – tłumaczą wiernym w świątyniach kapłani, zauroczeni konserwatywnymi imamami z Bliskiego Wschodu i pastorami z USA.

 

Co warto wiedzieć

Zwierzęta przywożone na wyspę muszą odbyć sześciomiesięczną kwarantannę.

 

Wizy

Obywatele polscy przy pobytach do 90 dni nie muszą posiadać wizy. Powinni jednak spełnić kilka warunków:

• posiadać bilet powrotny,
• potwierdzoną rezerwację miejsca zamieszkania,
• środki niezbędne do utrzymania się w czasie pobytu (ok. 100 dol. na dzień).

 

Paszport musi być ważny w dniu planowanego opuszczenia terytorium Republiki Mauritiusa przez co najmniej sześć miesięcy.

 

Odpowiednio długi termin ważności dokumentu jest bardzo ważny także z tego powodu, by nie dopuścić do powstania problemów z przedłużającym się pobytem w przypadkach losowych. Nieważny paszport może spowodować kłopoty np. na lotnisku lub drodze powrotnej do kraju.

 

Bezpieczeństwo i zdrowie

Na Mauritiusie Należy unikać tłoku, demonstracji ulicznych, a także uważać na złodziei kieszonkowych na centralnym placu w Port Louis.

 

Opieka medyczna jest na przyzwoitym poziomie, jednakże bezpłatne szpitale państwowe nie są dostępne dla cudzoziemców. Turyści korzystają w razie potrzeby z usług prywatnych szpitali i gabinetów lekarskich. Zaleca się wykupienie przed przyjazdem międzynarodowego ubezpieczenia zdrowotnego.

 

W przypadku podróży do Mauritiusu z kraju, w którym panuje żóta febra, trzeba przedstawić zaświadczenie o zaszczepieniu na tę chorobę.

 

Transport

Na Mauritiusie infrastruktura transportowa jest dobrze rozwinięta, a drogi są w bardzo dobrym stanie. Łączna długość dróg utwardzonych wynosi 2149 km, z czego 75 km ma droga ekspresowa.

 

Założony w 1638 roku Port Louis to towarowy port międzynarodowy i terminal dla statków rejsowych. Położony jest wzdłuż dynamicznie rozwijających się szlaków handlowych łączących Azję, Afrykę, Europę i Amerykę. Port wyposażony jest w nowoczesną infrastrukturę świadczącą usługi wszystkim rodzajom ruchu morskiego.

 

W kraju działa pięć lotnisk, z czego dwa mają utwardzony pas startowy. Międzynarodowe lotnisko im. Sir Seewoosagur Ramgoolam posiada wszystkie nowoczesne udogodnienia i usługi zarówno dla ruchu pasażerskiego, jak i cargo. Krajowe linie lotnicze to Air Mauritius. Oprócz linii krajowych na międzynarodowym lotnisku swoje usługi świadczy 20 linii regionalnych i zagranicznych do 35 destynacji (m.in. Air France, Alitalia, British Airways, Emirates).

 

Podróże po kraju

Komunikacja autobusowa w większych miastach działa do godz. 22.30, ale na prowincji do godz. 18.00. Można korzystać z miejscowych taksówek.

 

Więcej szczegółowych informacji na temat podróżowania po Mauritiusie można znaleźć na stronie internetowej Izby Rozwoju Turystyki Mauritiusu.

 

Na wyspie obowiązuje ruch lewostronny. Uczestnicy poważniejszych kolizji drogowych muszą złożyć wyjaśnienie na miejscu wypadku, po przybyciu policji. Przy mniejszych kolizjach można ograniczyć się jedynie do spisania wspólnego oświadczenia, które następnie należy poświadczyć na najbliższym posterunku policji.

 

Możliwości skorzystania z pomocy drogowej i służb ratunkowych są bardzo ograniczone.

 

Święta

• 1 i 2 stycznia – Nowy Rok,
• 1 lutego – zniesienie niewolnictwa,
• 12 marca – dzień niepodległości/ święto Republiki,
• 1 maja – święto pracy,
• 15 sierpnia – Wniebowzięcie,
• 2 listopada – święto związane z przyjazdem na Mauritius robotników z Indii (po zniesieniu niewolnictwa w 1834 r.),
• 25 grudnia – Boże Narodzenie.

 

Mauritius w międzynarodowych organizacjach ekonomicznych

Mauritius jest członkiem SADC i COMESA, a także należy do państw grupy ACP. Kraj dołączył do Organizacji Narodów Zjednoczonych 24 kwietnia 1968 roku i należy do ECA, a także kilku nieregionalnych wyspecjalizowanych organizacji takich jak FAO, IAEA, the World Bank, UNESCO, UNIDO czy WHO. Kraj jest członkiem WTO, the African Development Bank, COMESA, Commonwealth Nations, G-77, the ACP Group, Alliance of Small Island States (AOSIS), African Union. W 1984 roku Mauritius dołączył do Madagaskaru i Seszeli w współtworzeniu the Indian Ocean Commission. Komory i Francja (reprezentująca Réunion) dołączyły w 1985. Kraj jest częścią Nonaligned Movement.

 

Kontakty

• The Mauritius Port Authority
• The Cargo Handling Corporation
• Freight Forwarders Association
• The Mauritius Revenue Authority, Customs Department

 

The Mauritius Chamber of Commerce and Industry (MCCI)

3, Royal Street/Port-Louis/Mauritius

Tel.: +230 208 3301

Fax: +230 208 0076

www: www.mcci.org/contact.aspx

www: www.mcci.org

 

Board of Investment

10^th Floor, One Cathedral Square Building

16, Jules Koenig Street, Port Louis, Mauritius

Tel.: +230 203 3800

Fax: +230 210 8560

e-mail: contact@investmauritius.com
e-mail: businessafrica@investmauritius.com

www: www.investmauritius.com

 

Enterprise Mauritius

7^th Floor, St James Court

St Dennis Street, Port Louis, Mauritius

Tel.: +230 212 9760

Fax: +230 212 9767

e-mail: info@em.intnet.mu

www: www.sourcemauritius.com

 

Ministerstwo Przemysłu, Handlu i Ochrony Konsumenta

8th Floor Paille en Queue Court

Port-Louis, Mauritius

Tel: +230 210 7100

Fax: +230 211 0855

e-mail: mind@mail.gov.mu

www: industry.gov.mu

 

Ministerstwo Rybołówstwa

Albion Fisheries Research Centre Albion, Petite Riviere

Mauritius

Tel: +230 238 4100, +230 238 4829

Fax: +230 238 4184

e-mail: fisheries@mail.gov.mu

www: fisheries.gov.mu

 

Ministerstwo Przemysłu Rolnego i Bezpieczeństwa Żywnościowego

Levels 8 & 9

Renganaden Seeneevassen Building

Cnr Jules Koenig & Maillard Streets

Port Louis, Mauritius

Tel: +230 212 0854, +230 212 2940

Fax: +230 212 4427

e-mail: moa-headoffice@mail.gov.mu

www: agriculture.gov.mu

 

Ministerstwo Energii i Użyteczności Publicznej

Level 10, Air Mauritius Centre, John Kennedy Street

Port Louis, Mauritius

Tel : +230 405 6700

Fax: +230 208 6497

e-mail: mpu@mail.gov.mu

www: publicutilities.gov.mu

 

Ministerstwo Turystyki, Rekreacji i Komunikacji Zewnętrznej

Level 12, Air Mauritius Centre

John Kennedy Street, Port Louis, Mauritius

Tel.: +230 211 7930

Fax: +230 208 6776

e-mail: mtou@mail.gov.mu

www: tourism.gov.mu

 

Ministerstwo ds. biznesu, przedsiębiorstw i spółdzielczości

16^th Floor Newton Tower

Sir William Newton St

Port Louis, Mauritius

e-mail: mbe@mail.gov.mu

www: enterbusiness.gov.mu

 

Warunki geograficzne, klimat

Wyspa jest częścią archipelagu Maskarenów, który powstał miliony lat temu w wyniku podwodnych erupcji wulkanicznych. Mauritius to kraj przeważnie wyżynny, o klimacie równikowym wybitnie wilgotny.

 

Powierzchnia wyspy ma w przybliżeniu kształt owalu o dłuższej średnicy 61 km i krótszej 47 km. Linia brzegowa ma 161 km długości.

 

Wnętrze wyspy obejmuje płaskowyż o średniej wysokości 671 m n.p.m, z dużymi opadami (średnio rocznie 510 cm). Płaskowyż opada łagodnie ku północy, przechodząc w nadmorską równinę, natomiast od południa i zachodu opada ku wąskiemu pasmu wybrzeża stromymi urwiskami.

 

Najwyższe wzniesienie - Piton de la Petite Riviére Noire - ma 826 m n.p.m.

 

Wyspa Rodrigues zbudowana jest głównie ze skał bazaltowych, a na wybrzeżu występują wapienie koralowe.

 

Na Mauritiusie panuje klimat morski: zwrotnikowy w czasie lata i podzwrotnikowy w zimie. Lato trwa od listopada do kwietnia, a zima od maja do października.

 

Temperatura w głębi lądu waha się od 13oC do 25oC, w zależności od pory roku. Na wybrzeżu temperatura z reguły jest o 5oC wyższa. Najgorętszym miesiącem jest styczeń (23-30°C), a najzimniejsze miesiące to lipiec i sierpień (17-24°C).

 

Najwięcej opadów przypada na marzec (221 mm), a najbardziej sucha pora to wrzesień (36 mm opadów). Od połowy grudnia do kwietnia to okres, kiedy Mauritius mogą nawiedzać cyklony.

 

Gospodarka

Gospodarka Mauritiusa, w przeszłości zależna wyłącznie od sektora rolnego, w ostatnim latach przekształciła się we wszechstronną i rozwijającą się gospodarkę. Kiedyś rolnictwo oparte było wyłącznie na uprawie trzciny cukrowej, dziś gospodarka jest znacznie zróżnicowana: uprawa i przetwórstwo trzciny cukrowej (różne rodzaje cukru), nakierowany na eksport przemysł odzieżowy, biżuteria, owoce morza i ryby, usługi finansowe i turystyka. Rząd kładzie nacisk przede wszystkim na działania gospodarcze na Oceanie Indyjskim, tzw. Ocean Economy.

 

Dzięki szybkiemu i zdywersyfikowanemu rozwojowi gospodarczemu, Mauritius nie należy do grupy krajów najmniej rozwiniętych i zyskał status kraju o średnich dochodach. Tutejszy rząd chce, by do 2020 roku Mauritius stał się krajem o wysokich dochodach. Jednak według Międzynarodowego Funduszu Walutowego może okazać się to niemożliwe. Gospodarka Mauritiusa rozwija się bowiem zbyt wolno: aby spełnić te oczekiwania, wzrost PKB powinien sięgnąć 5 proc., a nie 3,5 proc., jak obecnie.

 

Plany gospodarcze Mauritiusa dotyczą m.in. rozbudowy i modernizacji portu lotniczego oraz portu wodnego, rozwój centrum naftowego, modernizacja transportu ziemnego, w tym propozycja tranzytu kolejowego, zwiększenie produkcji energii elektrycznej.

 

Mauritius, położony wzdłuż szlaków handlowych pomiędzy Azją a Afryką, w ostatnich latach stał się głównym ośrodkiem regionalnym dla handlu i inwestycji. Kraj osiągnął stały i silny wzrost gospodarczy w ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci. Dzięki temu zapewniono bardziej sprawiedliwy podział dóbr, zwiększono wskaźnik długości życia i obniżono wskaźnik umieralności niemowląt. Usprawniono też infrastrukturę.

 

Dzięki solidnym regulacjom gospodarczym i ostrożnej praktyce bankowej Mauritiusowi udało się złagodzić negatywne skutki globalnego kryzysu finansowego w latach 2008-2009. W latach 2010-2013 gospodarka rosła o 3-4 proc. każdego roku.

 

Gospodarka opiera się na uprawie cukru, turystyce, sektorze tekstylnym i odzieżowym, usługach finansowych, a także na sektorze przetwórstwa rybnego, technologii teleinformatycznych i rynku nieruchomości.

 

Trzcina cukrowa zajmuje 90 proc. terenów uprawnych i daje 15 proc. dochodów z eksportu.

 

Kraj ten ma długą tradycję w sektorze bankowości handlowej. Pierwszy bank został założony w 1838 roku. Obecnie państwo ma nowoczesny, dobrze rozwinięty i zdywersyfikowany sektor finansów i bankowości. Działa tu wiele zagranicznych banków - m.in. HSBC, Standard Chartered, Barclays, Deutsche Bank.

 

Udział ludności rolniczej w ogólnej liczbie ludności w 2010 roku w Afryce – w procentach

Źródło: FAO Statistical Yearbook 2012.

 

Makroekonomia

W 2013 roku wzrost gospodarczy na Mauritiusie sięgnął 3,2 proc. Największy udział w gospodarce Mauritiusa miały: sektor usług (73,4 proc.), a także przemysł (22 proc.) oraz rolnictwo (4,5 proc.).

 

Bezrobocie w 2013 roku wyniosło 8,3 proc., a inflacja 3,5 proc.

 

Wpływy do budżetu podliczono na 2 mld 507 mln dol., a wydatki na 2 mld 736 mln dol. Deficyt budżetowy wyniósł 1,9 proc. PKB.

 

Wskaźniki makroekonomiczne

 

• GDP: 11.94 mld dol. (2013)
• GDP (PPP): 20.95 mld dol. (2013)
• Wzrost GDP: 3,2 proc. (2013)
• GDP na 1 mieszkańca: 9,300 dol. (2013)

 

Siła robocza według sektorów

• rolnictwo i rybołówstwo: 9 proc.
• budownictwo i przemysł: 30 proc.
• transport i komunikacja: 7 proc.
• handel, restauracje, hotele: 22 proc.
• finanse: 6 proc.
• inne usługi: 25 proc.

Główne sektory

Mauritius staje się regionalnym ośrodkiem przemysłu odzieżowego, przekazując swój know-how krajom Południowo-Wschodniej Afryki. Sektor ten przyciągnął bezpośrednie inwestycje zagraniczne z różnych krajów, stworzył miejsca pracy oraz wzmocnił bazę przemysłową gospodarki.

 

Na Mauritiusie produkuje się głownieto: T-shirty, koszule, odzież sportowa i codzienna, bielizna damska, spodnie, dżinsy, garnitury, odzież dziecięca, stroje plażowe, mundurki i inne. Lokalni producenci zaopatrują główne międzynarodowe marki, m.in. takie jak: Topshop, Topman, River Island, Levi’s, Le Chateau, Burton UK, Guess, Calvin Klein, Woolworths, Tommy Hilfiger, Victoria’s Secret, Zara, Mango, Esprit, Banana Republic.

 

Chociaż tradycyjnie eksport z Wyspy trafia głównie do Europy i USA, to w ostatnich latach rośnie też sprzedaż do RPA. W 2012 roku eksport do Europy wyniósł 48 proc., USA 18 proc., RPA 24 proc., a do pozostałych krajów – 11 proc.

 

Sektor rolny przeszedł długą drogę transformacji od sektora opartego na jednowymiarowej uprawie roli w latach 60-tych do w pełni zdywersyfikowanej gospodarki rolno-spożywczej. Przemysł rolno spożywczy składa się z pięciu głównych sektorów:

• trzciny cukrowej,
• świeżych produktów rolnych,
• żywności przetworzonej,
• owoców morza,
• alkoholu i napojów.

Produkcja cukru na Mauritiusie rozpoczęła się już w roku 1696, a w 1973 roku osiągnęła rekordowy wynik 718 tys. 464 ton. Mauritius jest również wiodącym eksporterem specjalnego rodzaju cukru, używanego jako dodatek do takich produktów jak: płatki zbożowe, nabiał, napoje, ciastka, jedzenie dla niemowląt, produkty do pieczenia, produkty żelatynowe.

 

W sektorze świeżych produktów rolnych Mauritius znany jest z eksportu „golden Queen Victoria” - ananasów, które są dostępne przez cały rok, a także owoców liczi. Na eksport trafiają też kwiaty, warzywa i inne owoce, głównie do Europy, Azji, Australii i USA.

 

Mauritius to jednocześnie regionalne centrum dla przetwórstwa owoców morza. Sektor przetwórstwa owoców morza ma potencjał umożliwiający handel, magazynowanie, przetwarzanie oraz re-eksport zarówno świeżych, jak i mrożonych, produktów rybnych.

 

Mauritius znany jest z produkcji rodzimego rumu pod nazwą Mauritian Rums.

 

Perspektywicznym sektorem gospodarki jest produkcja biżuterii. W 574 zarejestrowanych zakładach jubilerskich pracuje ok. 2000 ludzi. Od roku 2005 eksport produktów jubilerskich znacznie się zwiększył, osiągając wartość 126 mln dol. w 2012 roku. Główne rynki zbytu to: Francja, Belgia, Włochy, Wielka Brytania, USA, Australia.

 

Sektor przemysłu lekkiego na Mauritiusie składa się z kilku dużych firm oraz wielu małych i średnich przedsiębiorstw. Można je zaliczyć do czterech głównych grup:

• produkty dotyczącej zaawansowanej technologii (np. sprzęt laboratoryjny, urządzenia medyczne, kable elektryczne, światłowody),
• produkty metalowe oraz z zakresu inżynierii maszynowej (np. sprzęty kuchenne aluminiowe, pompy hydrauliczne, części samochodowe, rury metalowe),
• produkty z tworzyw sztucznych (np. zbiorniki na wodę, pojemniki plastikowe, okulary słoneczne, jachty, produkty do wypoczynku na plaży),
• produkty z zakresu budownictwa (np. drzwi, pręty metalowe).

Mauritius jest m.in. stroną porozumienia handlowego z USA o nazwie Africa Growth and Opportunity Act (AGOA). Dzięki temu produkty z Mauritiusa mogą być eksportowane do USA po preferencyjnych stawkach oraz duty free. Państwo ma też podpisane umowy handlowe z Turcją oraz Pakistanem.

 

Inwestycje

Mauritius przyciągnął ponad 32 tys. zagraniczne firmy, nastawione głównie na handel z Indiami, RPA i Chinami. Inwestycje w sektor bankowy wyniosły ponad 1 mld dol.

 

Źródło: PAP/EPA

 

Mauritius w rankingach

Przez wiele lat Mauritius przystosowywał swoją gospodarkę do wymogów przyjaznego biznesowi, bezpiecznego państwa oferującego konkurencyjne produkty. Mauritius kontynuuje liberalną politykę gospodarczą w kontekście międzynarodowego handlu, inwestycji i turystyki.

 

Według Indeksu Wolności Ekonomicznej Heritage Foundation Mauritius zajmuje 8. miejsce wśród 178 klasyfikowanych krajów w rankingu wolnorynkowych gospodarek świata. Natomiast w rankingu Banku Światowego oceniającego kraje pod względem najlepszych warunków do robienia biznesu Mauritius uplasował się na 19. miejscu spośród 185 krajów.

 

Wymiana handlowa

Z Mauritiusu pochodzi wiele jakościowych produktów i usług w regionie. Kraj eksportuje ponad 1500 produktów do 150 krajów na całym świecie.

 

Mauritius oferuje produkty i usługi m.in. z sektorów: tekstylny i odzieżowy, rolno-spożywczy (w tym owoce morza), biżuteria i zegarki, inżyniera oświetleniowa, medyczne urządzenia, farmacja, artykuły papiernicze i drukowane, produkty skórzane i obuwie, meble. Ma również wiarygodnych eksporterów, elastyczne warunki dostawy oraz wysokiej jakości zaplecze logistyczne (magazyny lotniskowe i portowe, bankowość).

 

Jednym z głównych partnerów handlowych Mauritiusa jest Unia Europejska. Wraz z innymi państwami Afryki Wschodniej i Południowej (ESA) Mauritius wynegocjował umowę o partnerstwie gospodarczym (EPA – Economic Partnership Agreements) z UE i podpisał ją w sierpniu 2009 roku. Realizacja umowy została rozpoczęta w maju 2012 roku. Dzięki porozumieniu Mauritius może eksportować do krajów UE swoje produkty jako duty free.

 

Ogólne obroty handlowe Mauritiusa z UE wyniosły 1 mld 880 mln euro w 2013 roku. Import z UE wyniósł 875 mln euro, co plasuje UE na 2. miejscu po Indiach, a przed Chinami (3. miejsce). Eksport do UE wyniósł 1 mld 4 mln euro i dało to UE 1. miejsce jako głównego importera produktów z Mauritiusa, przed USA i RPA. W 2014 roku import z UE wyniósł 966 mln euro, a eksport się nie zmienil i ponownie podliczono go na 875 mln euro.

 

W latach 2007-2012 eksport produktów rolno-spożywczych wzrósł o 20,34 proc. W 2013 roku wpływy z eksportu wyniosły 2 mld 788 mln dol. Główne produkty eksportowe to: odzież i tekstylia (40 proc.), ryby i jej przetwory (19 proc.), cukier (12 proc.), kamienie szlachetne i wyroby jubilerskie (6 proc.). Główne kierunki eksportu Mauritiusa to: Wielka Brytania (17,0 proc.), Francja (15,0 proc.), RPA (9,2 proc.), USA (9,0 proc.), Włochy (8,1 proc.), Hiszpania (7,3 proc.) oraz Madagaskar (4,5 proc.).

 

Import w 2013 r. wyniósł 4 mld 953 mld dol. Główne kraje, z których pochodziły towary, to: Chiny (28 proc.), Indie (14 proc.), Francja (9,3 proc.), RPA (8,2 proc.).

 

Z importu pochodziły głównie produkty przetworzone, żywność, chemikalia, a także produkty naftowe.

 

Mauritius w 2013 roku odnotował ujemny bilans handlowy, który wyniósł ok. 2,17 mld dol. W roku 2012 bilans również był ujemny i wynosił ok. 2,43 mld dol.

 

Polska - Mauritius

Od kilku lat odnotowuje się znaczny wzrost wymiany handlowej z Mauritiusem. W 2013 r. eksport towarów z Polski na Mauritius wyniósł 4,4 mln euro. Wartość importu z Mauritiusa podliczono na 24,3 mln euro, co dało ujemne saldo sięgające prawie 20 mln euro. Wartość ogólnych obrotów między Polską a Mauritiusem to 28,8 mln euro. W pierwszej połowie 2014 r. polski eksport wyniósł 3,5 mln euro, a import 12 mln euro w porównaniu z całym rokiem 2012, kiedy import podliczono na ok. 3 mln euro, a eksport 10,8 mln euro.

 

Z kolei dane dostarczone przez stronę maurycjańską wskazują na odwrotną tendencję w relacjach handlowych między Polską a Mauritiusem. Według agencji Enterprise Mauritius (bazującej na Statistics Mauritius) eksport towarów z Polski na Mauritius w 2013 roku wyniósł 10,3 mln euro, a import na Mauritius to 5,7 mln euro.

 

Główne towary eksportowane z Polski na Mauritius to: urządzenia elektryczne oraz sprzęt AGD, kosmetyki i perfumy, akcesoria komputerowe, papierosy, maszyny i części zamienne.

 

Z Mauritiusa importujemy natomiast przede wszystkim: tuńczyki i inne gatunki ryb (świeże, mrożone lub chłodzone), trzcinę cukrową, biały cukier, cukier z trzciny cukrowej, odzież damską i męską oraz materiał jeans’owy.

 

Relacje z UE

Stosunki między Mauritiusem a Unią Europejską są bardzo dobre ze względu na ich stały rozwój w ostatnich latach. Mauritius jest jednym z krajów, które skorzystały najbardziej ze współpracy UE-AKP. Ogólne wsparcie budżetowe staje się coraz bardziej preferowaną metodą współpracy UE z Mauritiusem (98 proc. portfela współpracy na rzecz rozwoju). Współpraca koncentruje się na polityce makroekonomicznej, programie reform gospodarczych, reformach zarządzania finansami publicznymi, sektorze energetycznym, sektorze trzciny cukrowej, edukacji czy zmianie klimatu.

 

Unia Europejska jest najważniejszym partnerem na Mauritiusie – jako jedyna zapewnia dotację na rzecz rozwoju kraju. Unia Europejska stanowi również najważniejszy rynek dla Mauritiusa. Dostęp do rynku UE zawsze był priorytetem dla rządu i sektora prywatnego Mauritiusa.

 

Wraz z innymi państwami Afryki Wschodniej i Południowej (ESA) Mauritius wynegocjował umowę o partnerstwie gospodarczym (EPA – Economic Partnership Agreements) z UE i podpisał ją w sierpniu 2009 roku. Realizacja umowy została rozpoczęta w maju 2012 roku. Mauritius jest jednym z krajów pilotażowych, które skorzystały ze zwolnienia wizowego Schengen od połowy 2009 roku.

 

14 lipca 2011 r. Mauritius podpisał umowę transferu dla schwytanych osób podejrzanych o piractwo przez EUNAVFOR.

 

UE wspiera Mauritius, aby unowocześnić przepisy dotyczące ochrony danych.

 

W lutym 2012 parafowano nową umowę o partnerstwie w sprawie połowów miedzy Unią Europejską a Mauritiusem.

 

Gospodarcze umowy między Polską a Mauritiusem

Do 2014 roku nie podpisano żadnych umów dwustronnych pomiędzy Polską a Mauritiusem.

 

Po wejściu Polski do Unii Europejskiej ramy współpracy gospodarczej między tymi krajami określa umowa o partnerstwie gospodarczym (EPA – Economic Partnership Agreements), podpisana w sierpniu 2009 roku. Realizacja umowy została rozpoczęta w maju 2012 roku. Dzięki porozumieniu Mauritius może eksportować do krajów UE swoje produkty jako duty free.

 

Dla biznesu

Mauritius ma największą strefę ekonomiczną na świecie (Exclusive Economic Zones) - 1100 razy większa niż strefa lądowa (pas wód przybrzeżnych o promieniu ok. 300 km). To potencjał dla inwestycyji w strefie Oceanu Indyjskiego.

 

Mocne strony rynku

• polityczna, gospodarcza i społeczna stabilizacja,
• trwały i w pełni demokratyczny ustrój polityczny,
• przyjazne środowisko dla biznesu, w tym strategiczna lokalizacja (regionalne centrum handlu),
• pro-biznesowa polityka rządu,
• dynamiczny, chłonny sektor prywatny,
• wykształcona kadra,
• preferencyjny i bezcłowy dostęp do rynków UE, USA i Afryki Wschodniej oraz Turcji i Pakistanu,
• nowoczesna infrastruktura telekomunikacyjna,
• międzynarodowe umowy: 38 zawartych umów o uniknięciu podwójnego opodatkowania, 37 umów dotyczących ochrony i promocji inwestycji,
• możliwość posiadania 100 proc. udziałów zagranicznych w firmie założonej i działającej na Mauritiusie,
• jednolity podatek korporacyjny w wysokości 15 proc.

 

Możliwości inwestycjne

• sektor rolno-spożywczy: produkcja nasion na rynek lokalny i zagraniczny, produkcja żywności na eksport, przetwórstwo owoców i warzyw, przetwórstwo mleka, przetwórstwo mięsa wieprzowego i drobiu,
• przemysł lekki i precyzyjny, np. narzędzia medyczne,
• sektor odzieżowy i akcesoria: produkcja materiałów, ubrań, biżuterii, zegarków, produktów optycznych,
• sektor energetyczny: produkcja i technologie w zakresie czystej i odnawialnej energii,
• sektor finansowy: usługi bankowe, ubezpieczenia itp.,
• sektor telekomunikacyjny i informatyczny: IT outsourcing, odzyskiwanie danych, gromadzenie danych, multimedia i grafika komputerowa, rozwój mobilnych aplikacji,
• sektor gospodarki dotyczący Oceanu Indyjskiego (Ocean Economy): poszukiwanie ropy i minerałów, przetwórstwo owoców morza, odnawialne źródła energii morskiej, Deep Ocean Water Applications (DOWA), usługi portowe.

 

Prawo

Kary za posiadanie i używanie narkotyków oraz handel nimi są bardzo restrykcyjne - częste są przypadki pozbawienia wolności na 20 lat. Homoseksualizm jest nielegalny. Akty seksualne między osobami tej samej płci są zagrożone karą pozbawienia wolności.

 

Sądownictwo

System sądownictwa na Mauritiusie składa się z Sądu Najwyższego i sądów niższej instancji (Subordinate courts), do których należą różne wydziały, m.in.: sąd gospodarczy (Commercial court).

 

Ostateczną instancją odwoławczą od decyzji Sądu Najwyższego Mauritiusa jest Sąd Najwyższy w Londynie – Judicial Committee of the Privy Council.

 

W ostatnich latach system prawny w zakresie spraw gospodarczych uległ wielu znaczącym reformom. Wszelka działalność gospodarcza jest obecnie pod nadzorem zaostrzonego i wszechstronnego prawa, m.in. Companies Act (2001 r.), Securities Act (2005 r.) czy Financial Services Act (2007), które ma zachęcić miejscowych i zagranicznych inwestorów do wyboru Mauritiusa jako miejsca docelowego biznesu.

 

Sąd gospodarczy rozstrzyga wszelkie kwestie sporne dotyczące działalności biznesowej. Można do niego zgłaszać swoje sprawy w formie oskarżenia wraz z wezwaniem do sądu lub poprzez złożenie wniosku lub pisemnej deklaracji pod przysięgą, jeśli sprawa jest pilna. Sprawy są wysłuchiwane przez sędziego Sądu Najwyższego.

 

Wskaźnik percepcji korupcji w Afryce w 2012 roku – w punktach

Źródło: Transparency International, www.cba.gov.pl, 2012.

 

Rynek pracy

Cudzoziemcy zamierzający podjąć zatrudnienie lub rozpocząć działalność gospodarczą na Mauritiusie muszą wystąpić o pozwolenie na pracę. Przy przekraczaniu granicy taka osoba musi aplikować o wizę biznesową, a nie turystyczną.

 

Wiza biznesowa wydawana jest na maksymalnie na 120 dni kalendarzowych, ale czas jednorazowego pobytu nie może przekraczać 90 dni. Wiza turystyczna jest wydawana na 180 dni kalendarzowych, ale nie upoważnia ona cudzoziemca do podjęcia żadnej z form zatrudnienia na Mauritiusie.

 

Pozwolenie na pracę (Occupation Permit) jest kombinacją pozwolenia na pracę i pobyt. Pozwala ono cudzoziemcom mieszkać i pracować na Mauritiusie. Cudzoziemcy niebędący obywatelami Mauritiusa, którzy ukończyli 50 lat i chcieliby zamieszkać na Mauritiusie podczas swojej emerytury, mogą również starać się o zezwolenie na pobyt (Residence Permit).

 

Rodzaje pozwoleń na pracę

• pozwolenia dla inwestorów – działalność gospodarcza powinna generować obroty przekraczające 4 mln rupii (MRU) rocznie, a kapitał początkowy powinien wynosić 100 tys. dol.
• pozwolenia dla fachowców/profesjonalistów – podstawowe wynagrodzenie powinno przekraczać 45 tys. rupii miesięcznie. Wyjątek stanowią fachowcy z sektora IT, których pensja powinna przekraczać 30 tys. rupii miesięcznie
• pozwolenia dla osób samozatrudnionych – dochody z działalności gospodarczej powinny przekroczyć 600 tys. rupii rocznie, a kapitał początkowy powinien wynosić 35 tys. dol.
• pozwolenia dla emerytów – osoba emerytowana, niebędąca obywatelem Mauritiusa powinna zobowiązać się do przelewu do jej/jego konta bankowego na Mauritiusie przynajmniej 40 tys. dol. rocznie

 

Pozwolenie na pracę/pobyt jest przyznawane na trzy lata, ale może być przedłużone. Osoby będące na utrzymaniu cudzoziemca (współmałżonek, dzieci do lat 24), który otrzymał pozwolenie na pracę/pobyt, również mogą wystąpić o przyznanie pozwolenia na pobyt na Mauritiusie.

 

Wnioski o pozwolenie na pracę lub zezwolenie na pobyt składa się za pośrednictwem Board of Investment do Biura ds. imigracji i paszportów (Passport and Immigration Office of Mauritius). Obie instytucje wspólnie kierują wydziałem ds. pozwoleń na pracę, który w ciągu pięciu dni wydaje stosowne zezwolenia.

 

Więcej informacji: www.investmauritius.com/work-live/application.aspx.

 

Rodzaje firm

Założenie firmy na Mauritiusie jest szybkie i proste – zajmuje trzy dni robocze.

Sprawy związane z rozpoczęciem i prowadzenie działalności gospodarczej regulują dwie ustawy: Companies Act z 2001 roku oraz Business Registration Act z 2002 roku.

 

Każda działalność biznesowa zainicjowana na Mauritiusie powinna być zarejestrowana w urzędzie Registrar of Companies. Firma założona na Mauritiusie może posiadać 100 proc. zagranicznych udziałów i nie wymogu posiadania minimalnego kapitału. Rejestracja firmy międzynarodowej (global business company) jest dokonywana przez zarząd spółki.

 

Więcej informacji:

• www.investmauritius.com/doing-business.aspx,
• www.fscmauritius.org,
• companies.gov.mu/English/Pages/default.aspx.

 

Nieruchomości

Cudzoziemiec, który chce kupić nieruchomość na Mauritiusie, może to zrobić za zgodą premiera tego kraju. Tytuł własności do nieruchomości można nabyć albo w ramach programu Real Estate Scheme (RES), albo programu Integrated Resort Scheme (IRS). Oba programy oferują nieruchomości o wysokich standardach w zamkniętych i strzeżonych strefach. Mają też już uzyskaną zgodę premiera.

 

IRS oferuje nieruchomości od 700 tys. dol. i sprzedaje obiekty o podwyższonym standardzie. Chodzi o nieruchomości na osiedlach wyposażonych w różnego typu punkty usługowe, rozrywkowe i wypoczynkowe (baseny, spa, pola golfowe, plaże, restauracje itp.). Z reguły są to osiedla z 100 domami (3-4 sypialnie), drogi, ogrody i centra rekreacyjno-sportowe.

 

Z kolei cena nieruchomości oferowanych w ramach RES zaczyna się od 200 tys. dol. Ma swojej ofercie RES ma raczej mniejsze apartamenty i domy (zazwyczaj luksusowe apartamenty z dwoma lub trzema sypialniami).

 

Zamówienia publiczne

System zamówień publicznych na Mauritiusie odbywa się wyłącznie on-line. Rząd Mauritiusa stworzył Public Procurement Portal, czyli specjalną stronę internetową, na której wszystkie publiczne jednostki mogą zamieszczać informacje o planowanych i obecnych przetargach, raporty i ewaluacje.

 

Dzięki przeniesieniu systemu zamówień publicznych do internetu wszystkie strony tego procesu mają dostęp do aktualnych ogłoszeń, mogą ściągnąć potrzebną dokumentację, a także odtworzyć historię poprzednich przetargów.

 

Ochrona własności przemysłowej i intelektualnej

Inwestorom przysługuje uznanie i ochrona praw patentowych na rynku lokalnym.

 

Mauritius należy do Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO), przystąpił również do paryskiej Międzynawowej Konwencji o Ochronie Własności Przemysłowej oraz podpisał Universal Copyright Convention i Konwencję Berne (International Convention for the Protection of Literary and Artistic Works). Jest również obserwatorem Afrykańskiej Regionalnej Organizacji Własności Intelektualnej.

 

Źródło: PAP/EPA

 

Historia

Od X wieku wyspa była już prawdopodobnie znana Arabom, ale do XVI wieku pozostała niezamieszkana. W 1507 roku odkryli ją Portugalczycy, a w roku 1598 została zajęta przez Holendrów i nazwana Mauritiusem - na cześć ks. Maurycego Orańskiego. Od 1652 roku podlegała władzy gubernatorów Kraju Przylądkowego w południowej Afryce.

 

W latach 1638–1710 Holendrzy próbowali rozwijać tu osadnictwo, a maksymalna liczba mieszkańców, łącznie z niewolnikami, wyniosła 300 osób. W 1721 roku Francuska Kompania Wschodnioindyjska przejęła opuszczoną przez Holendrów wyspę i nazwała Île-de-France.

 

Wyspa, odsprzedana w 1767 roku przez Kompanię państwu francuskiemu, dzięki zezwoleniu na nieograniczony handel, rozwinęła handel niewolnikami. Od końca XVIII wieku rozszerzała się plantacyjna uprawa trzciny cukrowej i związany z tym import niewolników ze wschodniej Afryki, sięgający ok. 5 tys. osób rocznie.

 

Od 1810 roku była pod kontrolą brytyjską, a od traktatu paryskiego w  1814 roku - kolonią brytyjską, ponownie pod nazwą Mauritius. Wówczas wyspa liczyła już ok. 70 tysięcy mieszkańców, z tego blisko 50 tysięcy niewolników. W pierwszej połowie XIX wieku nadal przywożono tu niewolników niezbędnych do pracy przy rozwijającej się uprawie trzciny cukrowej. Po zniesieniu w 1835 roku niewolnictwa zaczęto sprowadzać robotników kontraktowych z Azji, głównie Indusów (ich potomkowie stanowią obecnie większość mieszkańców), także Chińczyków.

 

Otwarcie Kanału Sueskiego i import cukru z buraków cukrowych zachwiały gospodarką Mauritiusa. Po ożywieniu gospodarczym, związanym z I wojną światową, nastąpił kryzys lat 30. W 1936 roku powstała pierwsza partia polityczna - Partia Pracy Mauritiusu (MLP). Po 1945 roku władze brytyjskie przeprowadziły wiele reform ekonomiczne, polityczne i administracyjne. W roku 1948 Mauritius uzyskał ograniczoną autonomię wewnętrzną. Powstawały kolejne ugrupowania polityczne: w 1955 roku Socjaldemokratyczna Partia Mauritiusu (PMSD), a w 1958 roku Muzułmański Komitet Działania (CAM). Od 1961 roku kolonia miała pełną autonomię.

 

W roku 1968 Mauritius stał się niepodległym państwem w ramach brytyjskiej Wspólnoty Narodów (i członkiem ONZ), uznającym za głowę państwa królową brytyjską, reprezentowaną na Mauritiusie przez gubernatora generalnego. Pierwszym premierem został S. Ramgoolam; rządy sprawowała MLP, wchodząc w sojusze z partią muzułmańską, a następnie PMSD. W roku 1970 powstała lewicowa partia Walczący Ruch Mauritiusu (MMM), który zyskał duże wpływy w związkach zawodowych. Po wyborach w 1983 roku doszło do rozłamu w zwycięskim MMM. Secesjoniści utworzyli Socjalistyczny Ruch Mauritiusu (MSM), który objął władzę. Jego przywódca A. Jugnauth sprawował funkcję premiera aż do wyborów 1995 r., w koalicji z MLP lub MMM.

 

Problemem niepodległego Mauritiusu stały się antagonizmy narodowościowe (między ludnością pochodzenia indyjskiego a kreolską) i religijne (między hinduistami a muzułmanami). W 1992 roku przyjęto poprawki do konstytucji ustanawiające ustrój republikański. Pierwszym prezydentem został C. Uteem z MMM (reelekcja 1997).

 

Więcej na: http://encyklopedia.pwn.pl.

 

Źródła:

• Ministerstwo Spraw Zagranicznych,
• Ministerstwo Gospodarki,
• Wydawnictwo Naukowe PWN,
• PAP,
• Bank Światowy,
• ONZ,
• "Problemy wyżywienia ludności na kontynencie afrykańskim" Bożena Gulbicka, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy.